หนังสือ The Crack-Up “แด่ความร้าวราน”

“แด่ความร้าวราน” ของฟิตซ์เจอรัลด์ เป็นตัวบทที่มีความสำคัญสำหรับ ฌิลส์ เดอเลิซ (Gilles Deleuze) อย่างน้อยก็คือข้อค้นพบสำคัญเกี่ยวกับชีวิตที่ฟิตซ์เจอรัลด์ พยายามบอกเล่าออกมานั้นก็สอดพ้องต้องตรงกับปรัชญาแห่งเหตุการณ์ (philosophy of event) ของเดอเลิซ ”แน่นอนว่า ชีวิตคือกระบวนการพังทลาย…” คือการสรุปสิ่งที่ ฟิตซ์เจอรัลด์พยายามจะบอกเกี่ยวกับการพังทลายของตัวเขาเอง การแตกสลายที่เกิดขึ้นภายใน ซึ่งกว่าจะรู้ได้ก็เมื่อสายไปแล้ว สำหรับเดอเลิซ เส้นของรอยแตกร้าวมีมากกว่า 1 แบบ และเขาได้แลเห็นเส้นแตกร้าวในงานของฟิตซ์เจอรัลด์ ถึง 3 แบบ 1) เส้นรอยที่ชัดเจนอันเกิดจากภาวะขั้วตรงข้ามความยากจน-ร่ำรวย ความสำเร็จ-ล้มเหลว ชีวิตคู่-ชีวิตที่โดดเดี่ยว 2) เส้นรอยที่บางเบาแต่ฝังลึกลงไป เป็นสิ่งที่ยากจะแลเห็นได้ เกิดจากความเปลี่ยนแปลงทางความคิด ความเชื่อ หรือสิ่งที่เกิดขึ้นข้างใน 3) เส้นรอยสุดท้ายเป็นเส้นที่แยกตัวออกมาจากสองเส้นรอยแรก มันเป็นเส้นรอยของความเปลี่ยนแปลงที่นำพาเราไปสู่สิ่งใหม่ สิ่งที่เราไม่รู้ มันคือเส้นที่เปิดทางให้เราสัมผัสรับรู้ชีวิตใหม่ หรือใกล้เคียงกับสิ่งที่เดอเลิซ เรียกว่า Line of flight นั่นเอง 

การอ่าน “แด่ความร้าวราน” จะทำให้ผู้อ่านได้มองเห็นเส้นรอยต่างๆ ที่ฟิตซ์เจอรัลด์ และเดอเลิซได้ค้นพบ เส้นรอยที่ทำให้เราค้นพบความหมายในความแปรเปลี่ยนของชีวิต ที่แน่นอนว่าสำหรับเดอเลิซและฟิตซ์เจอรัลด์ แล้วกลับลึกลับยิ่งกว่าความตาย