หนังสือ ความเป็นมาของความคิดทางการเมืองในสยามไทย

ในประวัติศาสตร์อันยาวนานของอาณาจักรและรัฐสยามไทย ชนชั้นนำประสบความสำเร็จในการสร้างอุดมการณ์ในการปกครอง ที่เป็นผลด้านบวกต่อตนเองได้ค่อนข้างสมบูรณ์แบบกระทั่งกลายเป็นอำนาจนำที่ไร้การต่อต้าน และคัดค้านจากคนอื่นๆ ทำให้การปกครองสามารถสร้างควมสงบและความเรียบร้อยเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันได้สูงมากเมื่อเทียบกับอาณาจักรและรัฐอื่นๆ แต่ในเวลาเดียวกันความสำเร็จนี้ก็นำมาซึ่งสภาพของผู้คนที่ไม่อาจคิดและกระทำอะไรที่เป็นอิสระ และมีวิจารณญาณของตนเองได้อย่างแท้จริงเหมือนกับเด็กที่ไม่รู้จักโต

ดังนั้นระบบราชการและการบริหารต่างๆ จึงตกในสภาพของการไร้ประสิทธิภาพและสมรถภาพเสียเป็นส่วนใหญ่ การแก้ไขที่ผ่านมาก็ทำโดยการแต่งตั้งหัวหน้าคนใหม่ที่มีอำนาจและอาจมีวิธีทำงานดีกว่าเก่าระดับหนึ่ง แต่ก็ได้ผลในระยะสั้น เหมือนกับการเวียนว่ายในเขาวงกตที่ไม่อาจทะลุผ่านออกไปได้